Who’s Who of Information?
Ένα Παιχνίδι Ρόλων Design Fiction για την Τεχνητή Νοημοσύνη, την Παραγωγή Μέσων και την Ποιότητα της Πληροφορίας
Thibault Philippette (UCLouvain)
Σύνοψη
Αυτή η δραστηριότητα προσκαλεί τους συμμετέχοντες να εξερευνήσουν πώς διαμορφώνεται, αμφισβητείται και διαπραγματεύεται η εμπιστοσύνη στην πληροφορία μέσα σε ένα περιβάλλον μέσων που μεσολαβείται από την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Μέσα από μια προσομοίωση με παιχνίδι ρόλων, οι συμμετέχοντες αναλαμβάνουν διαφορετικούς ρόλους παραγωγών ή καταναλωτών περιεχομένου και εμπλέκονται σε μια συλλογική διερεύνηση διαδικτυακών μηνυμάτων.
Η εμπειρία αναδεικνύει πώς οι προθέσεις, οι προκαταλήψεις και οι αξίες διαμορφώνουν τον δημόσιο λόγο των μέσων και πώς τα εργαλεία ΤΝ μπορούν είτε να τα ενισχύσουν είτε να τα αποκρύψουν.
Η φάση αναστοχασμού που ακολουθεί είναι καθοριστική: ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να στοχαστούν πάνω στις αντιλήψεις τους για την αξιοπιστία, στη μη ουδετερότητα της πληροφορίας, και στη σημασία του εντοπισμού των προθέσεων πίσω από τα μηνύματα των μέσων.
Τελικά, η δραστηριότητα ενισχύει την κριτική επίγνωση και την ενημερωμένη εμπιστοσύνη μέσα σε οικοσυστήματα ψηφιακής επικοινωνίας που ενσωματώνουν εργαλεία ΤΝ.
Προτεραιότητα
Προτεραιότητα 1: Κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η ΤΝ μετασχηματίζει τη δημιουργία, την αξιοπιστία και τον έλεγχο της πληροφορίας.
Προτεραιότητα 2: Αντιμετώπιση των Προκαταλήψεων και Ηθικών/Δεοντολογικών Επιπτώσεων της ΤΝ (στην Πρόσληψη Μέσων): Εξέταση των προκαταλήψεων και των ηθικών ορίων της επικοινωνίας που διαμεσολαβείται από ΤΝ.
Προτεραιότητα 3: Ανάπτυξη Δεξιοτήτων ως Κριτικός “AI Prompter” (στην Παραγωγή και Πρόσληψη): Καλλιέργεια ικανότητας να αμφισβητούμε, να καθοδηγούμε και να ερμηνεύουμε κριτικά τα συστήματα και τα αποτελέσματα της ΤΝ.
Προτεραιότητα 4: Αξιολόγηση της Αντίληψης και Επίγνωσης του Κοινού (στην Πρόσληψη Μέσων): Παρατήρηση του τρόπου με τον οποίο οι συμμετέχοντες αντιλαμβάνονται και αντιδρούν συναισθηματικά σε πληροφορίες που προέρχονται από ΤΝ.
Στόχοι
Ομάδα- στόχος
Εκπαιδευτικοί, επαγγελματίες γραμματισμού στα μέσα, ερευνητές και φοιτητές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ηλικίες 16+).
Η δραστηριότητα είναι προσαρμόσιμη για επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, πανεπιστημιακά εργαστήρια ή μικτά (blended) μαθησιακά περιβάλλοντα.
Διαδικασία: Βήματα και οδηγίες
Βήμα 1 – Εισαγωγή
Οι συντονιστές παρουσιάζουν το πλαίσιο: «Η Ποιότητα της Πληροφορίας στην Εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης».
Οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε δύο ομάδες:
Βήμα 2 – Φάση Παραγωγής
Κάθε παραγωγός δημοσιεύει σύντομα μηνύματα (περίπου 5 γραμμές) σε έναν κοινόχρηστο χώρο συζήτησης (φόρουμ, συνομιλία ή διαδικτυακό πίνακα), ακολουθώντας τη στρατηγική της “persona” του.
Μερικοί χρησιμοποιούν εργαλεία ΤΝ για να δημιουργήσουν ή να εικονογραφήσουν τις αναρτήσεις τους.
Οι καταναλωτές διαβάζουν και αντιδρούν σε πραγματικό χρόνο.
Βήμα 3 – Φάση Αλληλεπίδρασης
Οι καταναλωτές αξιολογούν την αξιοπιστία, την προκατάληψη και την ποιότητα της πηγής, σχολιάζουν τις αναρτήσεις και προσπαθούν να μαντέψουν ποια ταυτότητα βρίσκεται πίσω από κάθε μήνυμα.
Μέσα από τη συλλογική ανάλυση, διαμορφώνεται μια κοινή ερμηνεία.
Βήμα 4 – Φάση Αποκάλυψης
Οι παραγωγοί αποκαλύπτουν τις ταυτότητές τους και τις στρατηγικές που ακολούθησαν.
Ο καθένας εξηγεί πώς και γιατί χρησιμοποίησε (ή καταχράστηκε) την Τεχνητή Νοημοσύνη κατά τη δημιουργία του περιεχομένου.
Βήμα 5 – Συζήτηση & Αναστοχασμός
Οι εκπαιδευτικοί καθοδηγούν μια συζήτηση που συνδέει την προσομοίωση με τα πραγματικά περιβάλλοντα των μέσων:
- Ποιες στρατηγικές φάνηκαν πιο πειστικές ή παραπλανητικές;
- Πώς επηρέασε η ΤΝ την αντίληψη της αξιοπιστίας και του συναισθήματος;
- Τι αποκαλύπτει αυτό για τις δικές μας αντιδράσεις απέναντι σε περιεχόμενο που παράγεται από ΤΝ ή από ανθρώπους;
Αυτή η φάση είναι ουσιαστική, καθώς μετατρέπει την εμπειρία σε συζήτηση για την εμπιστοσύνη, την προκατάληψη και την ευθύνη μέσα στην επικοινωνία που διαμεσολαβείται από ΤΝ.
Υλικά και Πηγές (διαθέσιμα μόνο στα αγγλικά)
📄 Instructions for Media Producers (persona cards)
📄 Instructions for Media Consumers
📄 Facilitator’s Guide (timing, structure, discussion) + example debriefing questions
All materials are freely reusable as Open Educational Resources (OER).


