Онлајн патување за разоткривање на стереотипите во сликите генерирани со ВИ
Лаура КАЛОЏОИА, Гијан ДУКИ, Катерина ГИОТОПУЛУ, Теодора МАЛИАРУ, Елзи РУСИЕ
Концепт
Оваа работилница им помага на учесниците критички да испитаат како вештачката интелигенција репродуцира стереотипи во визуелната содржина и да научат како да создаваат инклузивни и етички визуализации генерирани со ВИ. Преку креативни, колаборативни и гејмифицирани активности, учениците анализираат, создаваат и рефлектираат врз ВИ-слики, а на крај дизајнираат постери и насоки за етичка употреба на ВИ.
Приоритет
Приоритет 2: Адресирање на пристрасностите генерирани од ВИ и етичките/деонтолошките импликации Приоритет 3: Развивање вештини за критичко промптирање (во медиумска рецепција и продукција)
Цели
Јакнење на критичкото и креативното размислување при анализа и продукција на слики генерирани со ВИ.
Критичка анализа на тоа како ВИ алатките рефлектираат и репродуцираат социјални пристрасности и нееднаквости во визуелните медиуми.
Експериментирање со промптирање како креативен метод за преиспитување и трансформирање на стереотипни претстави.
Создавање разновидни, инклузивни и етички ВИ-слики што промовираат фер претставување.
Целни групи
Средношколци и наставници (може да се адаптира за студенти и работилници со младински групи)
Модалитети: чекори и инструкции
Детално објаснување на модалитетите (чекори и инструкции)
1. Вовед и воведна вежба (20 мин)
Цел: Предизвикување љубопитност и вовед во пристрасноста на ВИ
Активност: Прикажување кратко видео за стереотипите во слики генерирани со ВИ.
Игра:„Човек или ВИ?“ – учениците гледаат 10 слики и треба да погодат кои се направени од човек, а кои од ВИ.
Дискусија: Што ве натера да мислите дека нешто е направено со ВИ? Дали има шаблони (пол, етничка припадност, професии)?
Резултат: Препознавање дека ВИ репродуцира општествени пристрасности.
2. Идентификување стереотипи (25 мин)
Цел: Препознавање како стереотипите се појавуваат визуелно.
Улоги: Наставниците користат ВИ алатки за генерирање слики, додека учениците се „критичари“.
Предизвик: Секоја група добива 3–4 ВИ генерирани слики и треба да идентификува видливи стереотипи (пол, возраст, раса, култура, професија и сл.).
Излез: Групите создаваат „ѕид со стикери“ со видови стереотипи (на пр. „Жени како медицински сестри, мажи како научници“).
Рефлексија: Како промптовите влијаат на пристрасностите на ВИ?
3. Идентификување ВИ стереотипи (25 мин)
Цел: Разбирање како ВИ го „перципира“ и опишува светот.
Предизвик:„Човек или ВИ-креација?“ – анализа на човечки и ВИ-генерирани слики.
Интеракција со ВИ: Учениците бараат од ВИ да ги опише сликите; го анализираат текстот и дискутираат дали ВИ ги засилил стереотипите.
4. Користење ВИ (30 мин)
Цел: Вежбање етичко и креативно промптирање.
Активност 1: Симулирана редакција Учениците глумат новинари кои треба да создадат визуел за новинарска приказна. Треба да генерираат ВИ-слика што го илустрира настанот.
Активност 2: Лабораторија за етичко промптирање Учениците ги идентификуваат пристрасностите во својата слика и го преформулираат промптот за да создадат пофер и избалансирана верзија.
Резултат: Две споредбени ВИ-слики – пристрасна и етичка.
5. Анализа на стереотипи (30–40 мин)
Цел: Продлабочување на аналитичките вештини преку игра.
Игра:„Dixit – Пронајди ја пристрасноста“ Инспирирано од играта Dixit. Групите добиваат пакет ВИ-генерирани слики и сет промптови. Треба да ја поврзат секоја слика со најверојатниот промпт. Дискутираат кои стереотипи или претпоставки ја воделе нивната одлука. Добиваат поени за оригинални увидувања или неочекувани поврзувања.
Резултат: Разбирање дека промптовите ја обликуваат репрезентацијата.
6. Рефлексија за употребата на ВИ (20 мин)
Цел: Размислување за одговорност и етика.
Дискусија: Што научивме за процесот на генерирање слики со ВИ?
Продукција: Креирање кратка „Повелба за ВИ“ за училиштето – на пр., „Користи инклузивни промптови“, „Избегнувај родови стереотипи“, „Биди транспарентен кога користиш ВИ слики“.
Резултат: Споделен документ (онлајн алатка или печатен постер).
7. Финална продукција (30 мин)
Цел: Практична примена на знаењата.
Задача: Креирање дигитален постер со ВИ-слики што ги разоткриваат стереотипите.
Опционално: Изложба „Reimagining AI“ во училиште или онлајн.
8. Евалуација (20 мин)
Цел: Оценување преку меѓусебна повратна информација.
Peer-to-peer оценување: Учениците оставаат конструктивни коментари за постерите, според креативност, инклузивност и етичка употреба на ВИ.
Гејмифицирана повратна информација: Беџови како „Bias Buster“, „Creative Prompter“, „Ethical AI Guide“.
Гејмификација – резиме
Поени: За брзо препознавање пристрасности, аналитички увид и креативни промптови.
Беџови: Се добиваат за специфични достигнувања.
Лидерборд: Опционален, пријателски – за зголемување на ангажираноста.
Финални резултати
Алтернативна галерија на ВИ-слики – стереотипите реобмислени
Funded by the European Union. Views and opinions expressed are however those of the author(s) only and do not necessarily reflect those of the European Union or the European Education and Culture Executive Agency (EACEA). Neither the European Union nor EACEA can be held responsible for them.
